پارچه گردبافت یکرو
این نوع پارچه با بافتی یک‌طرفه، نرم و سبک بوده و به دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت تنفس بالا، انتخابی ایده‌آل برای دوخت تیشرت، لباس‌های راحتی و پوشاک خانگی است. تماس مناسب با پوست و حس لطیف آن، از ویژگی‌های برجسته این پارچه محسوب می‌شود.
پارچه گردبافت دورو
دارای بافت دوطرفه، مقاوم و با دوام است و برای تولید پوشاک روزمره مانند بلوز و شلوار بسیار مناسب می‌باشد. کشسانی خوب این پارچه باعث می‌شود فرم بدن را به‌خوبی نشان دهد. امکان استفاده از نخ‌های رنگی برای ایجاد طرح‌های متنوع، بر جذابیت این پارچه می‌افزاید.
پارچه گردبافت دورس دو نخ
پارچه‌ای ضخیم‌تر نسبت به انواع یکرو و دورو که به‌صورت ساده یا کش‌دار تولید می‌شود. بافت متراکم آن، گزینه‌ای مناسب برای فصول خنک مانند پاییز است و بیشتر در تولید پوشاکی مانند بلوز، سوییشرت و هودی کاربرد دارد.
پارچه گردبافت دورس سه نخ
ضخیم‌ترین نوع دورس با لایه داخلی نرم و کرکی است که به‌صورت ویژه برای تولید پوشاک زمستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پارچه علاوه‌بر گرمای مطلوب، دوام بسیار بالایی نیز دارد.
پارچه گردبافت ژاکارد
با دارا بودن بافت پیچیده و طرح‌های برجسته، این پارچه جلوه‌ای شیک و خاص داشته و مناسب لباس‌های رسمی یا تزئینی مانند ژاکت، دامن، مانتو و شلوار می‌باشد. ژاکارد در گرماژهای مختلف تولید شده و در تمام فصول قابل استفاده است.
پارچه گردبافت چاپی
این پارچه با بهره‌گیری از طرح‌های چاپی متنوع و رنگارنگ، بر روی انواع بافت‌های نازک یا ضخیم، تولید می‌شود. قابلیت استفاده در چهار فصل سال و تنوع بالا در طراحی، آن را به انتخابی مناسب برای طیف گسترده‌ای از پوشاک تبدیل کرده است.
فرآیند تولید پارچه گردباف (Knitted Fabric) با استفاده از ماشین‌های گردباف یا تخت‌باف انجام می‌شود و به دلیل ساختار حلقوی، پارچه‌ای انعطاف‌پذیر، کشسان و نرم تولید می‌کند که در پوشاک، منسوجات خانگی و کاربردهای صنعتی استفاده می‌شود.
آماده‌سازی الیاف
انتخاب الیاف: فرآیند با انتخاب الیاف (پنبه، پلی‌استر، ویسکوز، الاستین، بامبو یا مخلوط آن‌ها) شروع می‌شود. برای مثال، افزودن ۵-۱۰٪ الاستین به پنبه، کشسانی پارچه را افزایش می‌دهد.
تمیزکاری و کاردینگ: الیاف خام شسته شده و از ناخالصی‌ها پاک می‌شوند. سپس با ماشین کاردینگ به‌صورت موازی مرتب شده و گاهی شانه‌زنی (Combing) برای حذف الیاف کوتاه و بهبود کیفیت انجام می‌شود.
ریسندگی
تولید نخ: الیاف به نخ ریسیده می‌شوند، معمولاً با روش‌های ریسندگی حلقوی یا اپن‌اند. نمره نخ (مثل 20s یا 30s) بر اساس نوع پارچه (مثل ژرسه یا ریب) تنظیم می‌شود.
آماده‌سازی نخ: نخ‌ها ممکن است برای افزایش استحکام یا نرمی، تحت فرآیندهای تکمیلی مثل مرسریزه کردن (برای پنبه) قرار گیرند.
بافندگی گردباف
ماشین‌آلات گردباف: از ماشین‌های گردباف (Circular Knitting Machines) یا تخت‌باف (Flatbed Knitting Machines) استفاده می‌شود. ماشین‌های گردباف لوله‌ای پارچه تولید می‌کنند، در حالی که تخت‌باف برای پارچه‌های تخت یا قطعات خاص (مثل لباس بدون درز) مناسب است.
انواع بافت: دو نوع اصلی بافت وجود دارد:
- پودی (Weft Knitting): مثل تک‌ژرسه (Single Jersey) یا دوبل (Double Knit)، که کشسانی بالا و ساختار ساده‌تری دارند.
- تارباف (Warp Knitting): مثل تریکو یا راشل، که پایداری بیشتری دارند و کمتر باز می‌شوند.
تنظیمات ماشین: تعداد سوزن‌ها (Gauge) و قطر سیلندر ماشین (برای گردباف) تراکم و ضخامت پارچه را تعیین می‌کند. مثلاً ماشین با گیج ۲۸ برای پارچه‌های نازک مثل تیشرت مناسب است.
تکمیل اولیه
شستشو: پارچه برای حذف ناخالصی‌ها و روغن‌های بافندگی شسته می‌شود.
تثبیت حرارتی (Heat Setting): برای پارچه‌های حاوی پلی‌استر یا الاستین، فرآیند تثبیت حرارتی انجام می‌شود تا ابعاد پارچه ثابت بماند و از جمع‌شدگی جلوگیری شود.
رنگرزی و چاپ
رنگرزی: پارچه می‌تواند به‌صورت یکنواخت (Piece Dyeing) یا در مرحله نخ (Yarn Dyeing) رنگ شود. رنگ‌های واکنشی برای پنبه و رنگ‌های دیسپرس برای پلی‌استر رایج‌اند.
چاپ: چاپ‌های روتاری یا دیجیتال برای طرح‌های پیچیده (مثل لباس‌های مد) استفاده می‌شود.
نرم‌کنی: مواد نرم‌کننده شیمیایی یا آنزیمی برای افزایش لطافت و راحتی پارچه اعمال می‌شود.
تکمیل نهایی
فینیشینگ: فرآیندهایی مثل برس‌زنی (Brushing) برای ایجاد سطح پرزدار (مثل پارچه فلیس) یا کلندرینگ برای صاف و براق کردن سطح پارچه انجام می‌شود.
کنترل جمع‌شدگی: فرآیندهایی مثل کامپکتینگ (Compacting) برای کاهش جمع‌شدگی پارچه‌های پودی اعمال می‌شود.
بازرسی کیفیت: پارچه از نظر عیوب بافت، یکنواختی رنگ و کشسانی بررسی می‌شود.
برش و بسته‌بندی
برش: پارچه‌های لوله‌ای گردباف ممکن است برش داده شوند تا به‌صورت تخت درآیند، مگر در مواردی مثل لباس‌های بدون درز.
بسته‌بندی: پارچه به‌صورت رول یا قطعات برش‌خورده برای کاربردهای خاص (مثل تیشرت یا ملحفه کشسان) بسته‌بندی می‌شود.
نکات تخصصی
فناوری‌های مدرن: ماشین‌های گردباف پیشرفته امکان تولید پارچه‌های بدون درز (Seamless) را فراهم می‌کنند که در پوشاک ورزشی و لباس زیر بسیار محبوب‌اند.
استانداردها: استانداردهایی مثل Oeko-Tex یا GOTS (برای پارچه‌های ارگانیک) برای اطمینان از ایمنی و پایداری زیست‌محیطی رعایت می‌شوند.
مزایای گردباف: انعطاف‌پذیری، کشسانی و راحتی بالا، اما در مقایسه با تخت‌بافت ممکن است مستعد پرزدهی یا تغییر شکل باشد.
کاربردها: از تیشرت و لباس ورزشی تا ملحفه‌های کشسان و منسوجات فنی (مثل فیلترها).